Midden op een zandvlakte ligt een stoffelijk overschot. Een weg die vanaf de linkerkant van het beeld de woestijn inloopt, leidt naar een klein dorpje op de achtergrond. In de verte zien we een ander dorp, bestaand uit een aantal witte loodsen en een minaret die boven de gebouwen uittorent en afsteekt tegen een bergmassief. Het beeld appelleert direct aan beelden in de massamedia, die gelijk staan aan conflict in het Midden-Oosten, oorlog in Afghanistan.

Een schuine weg parallel aan een dijk; daarachter waarschijnlijk een open water of een grote zandvlakte. Een rennend figuur op de dijk; gezicht onherkenbaar en middelvinger opgestoken naar de cameraman.

Een kruispunt in een sloppenwijk. Gekleurde huisjes aan de straatkant, een paar bomen op de hoek van de straat en vier figuranten. Twee figuranten bevinden zich in een conflictsituatie en de andere twee lijken zich naar het incident te snellen. Enige aanleiding voor de agressie is niet te ontwaren.

De Duitse fotograaf Fabian Rook (1980) neemt ons met zijn fotoserie Desktop Evidence (2012) mee naar Mexico, Japan en Fuerteventura. Voor het maken van deze werken heeft hij zijn bureau, zijn desktop, echter niet verlaten. Hij is gelijk een steeds groter wordende groep fotografen (Michael Wolf, Mishka Henner en Jon Rafman om de bekendste te noemen) de wereld van Google Street View ingetrokken. In deze wereld is Rook op zoek gegaan naar betekenisvolle fragmenten en deze presenteert hij ons, als sporen uit een digitale wereld.

Deze sporen zijn echter niet eenduidig. Als je goed naar de beelden kijkt, lijkt er toch iets niet te kloppen. De foto’s voelen niet als het Midden-Oosten, het landschap dat wij vanuit de massamedia kennen is anders dan wat we hier zien. De minaret is in verhouding toch wel erg hoog. Het conflict in de rustige straat van een buitenwijk lijkt niet op zijn plaats; je vraagt je af wat de aanleiding is voor de getoonde agressie. Rook zelf is duidelijk over dit vervreemdende effect: ‘A street in Sao Paulo/Brazil is populated by demonstrators from Iran and Greece, and perhaps a child is just playing, yet also possibly fleeing from an Iranian policeman on a motorbike. On Fuerteventura, a dead member of the Taliban lies on the red sand, in the background, a Mosque is superimposed on the image. The scene is immediately located in Afghanistan.’

Het derde deel uit de serie, Fuerteventura-Afghanistan, bestaat uit vijf beelden en is ontstaan door ‘basisbeelden’ uit Google Street View te combineren met typerende conflictbeelden uit andere media. Rook knipt en plakt elementen uit hele andere geschiedenissen in deze beelden. Door dit te doen bevrijdt hij de beelden van hun topografische context en transformeert ze tot conflictzones. Zelf vergelijkt hij zijn beelden met de documentairefoto’s van Joel Sternfeld en Stephen Shore.

Rooks manier van werken is in lijn met andere fotografen die op zoek zijn naar de auteur en getuigenrol binnen de fotografie. Hij omschrijft zijn werkwijze, deze montage van Street View-beelden, als onderzoek naar de (historische) potentiële macht die intrinsiek verweven is in Google’s streven om onze wereld in een fotoarchief op te slaan.

Dit fotoarchief dat Google in 2007 lanceerde is een database opgebouwd uit panoramafoto’s die ontstaan zijn door zestien foto’s aan elkaar te lijmen. Door dit te doen kun je als het ware door deze foto’s heen lopen en creëert Google een eigen wereld. Rook gaat op zoek naar de grenzen van deze wereld. Wij zijn gewend geraakt aan de visuele vorm van deze wereld door het vele gebruik van Google Street View. In deze serie wordt het bronmateriaal van Google uitvergroot en door Rook verder gemonteerd. Niet zozeer worden de foto’s afkomstig uit Google’s fotoarchief uit elkaar gehaald om nieuwe werelden te creëren, maar plaatsen en momenten worden over elkaar heen gelegd.

De foto’s van Rook reflecteren daarmee op de ‘digitale hegemonie’ die Google lijkt te claimen. Door verschillende momenten en plaatsen over elkaar heen te leggen trekt Rook de conclusie dat locaties en details vervagen en inwisselbaar worden, terwijl de kwaliteit van de foto’s gelijk blijft. Google opereert vanuit een systematisch gestuurde registratie. Rook voegt daar elementen aan toe, maar toch blijft de mogelijkheid bestaan dat Google Street View deze scene op dat moment dat heeft geregistreerd. De vrijheid die Google geeft om binnen een paar klikken de wereld over te gaan, wordt de basis van deze foto. De elementen die in al onze mentale beeldarchieven aanwezig zijn, worden in Rooks foto’s aan elkaar gekoppeld. Google maakt een reconstructie van de wereld waar plaats en tijd verdwijnen. Rooks strategie richt zich op deze vervaging van grenzen en onderzoekt daarmee dit digitale geheugen.