Eenzaam object verloren in groen geweld

Laure-Anne Tillieux
Freek Wambacq, THUNDER RUMBLING (2014) foto: Sietske Roorda

Te midden van een grasveldje bij de vijver in het Amstelpark en het daarnaast gelegen café-restaurant staat het kunstwerk Thunder, Rumbling (2014) van de Belgische kunstenaar Freek Wambacq er een beetje verloren bij. Hoewel niet erg klein van formaat wordt het overschaduwd door de omringende werken van Le Cube – independent art room en Wilson Project Space, andere initiatieven op deze jubileumeditie van Kunstvlaai. Maar het is vooral de overweldigende groene omgeving van dit stadspark die de sculptuur overtreft.

Wambacq toont een verticale koker van zilver constructiemateriaal op een houtenpallet. Met zijn titel past Thunder, Rumbling volkomen bij het weerstype van de afgelopen dagen. Echter, geheel tegen deze broeierige en dreigende atmosfeer in, brengt het werk geen enkel geluid voort. Dit gebeurt puur cognitief. Een park is niet de veiligste plek om te vertoeven wanneer donder en bliksem het weer bepalen. Wambacq speelt met dit gegeven en toont deze geluidsloze installatie. Voor de toeschouwer een vreemde aanschouwing.

Wambacq werd door het Belgische kunstencentrum Objectif Exhibitions gevraagd om een site-specifiek kunstwerk te presenteren voor Kunstvlaai. De uit Antwerpen afkomstige kunstinstelling brengt en verspreidt diverse, hedendaagse kunstenaarspraktijken vanuit Antwerpen. Het toonde eerder het werk van Wambacq in een solotentoonstelling genaamd Rain After Snow. Voor deze tentoonstelling maakte Wambacq subtiele geluidsinterventies op verschillende locaties in Antwerpen. Geweerschoten in een bibliotheek, een aardverschuiving in de Nationale Bank en ritselende bladeren in een hoorcentrum. De inwoners werden door deze ongebruikelijke en stille geluiden ‘overdonderd’. Toch waren deze geluiden slechts geïmpliceerd opnames.

Geluid speelt een belangrijke rol bij Wambacq. Hij toont onder andere een grote interesse in hoe ‘foley’-kunstenaars – personen die voor geluidseffecten zorgen bij films of hoorspellen – bij het creëren van filmische geluidseffecten, objecten gebruiken omwille van hun sonisch potentieel en niet omwille van hun visuele aspect. Wambacq volgt deze traditie en tracht deze gedenatureerde objecten te integreren in een visuele context. Hij koppelt ze aan specifiek gekozen locaties om hun linguïstische capaciteit te versterken, als woordspelingen, onomatopeeën en alliteraties. Het werk Thunder, Rumbling bouwt hier op voort.

Het oeuvre van Wambacq valt niet onder één duidelijk medium. Beheerst door het sculpturale ligt de primaire kwaliteit van zijn werk in zijn methode. Hij denkt en handelt sculpturaal. In zijn werk gebruikt Wambacq gevonden materialen en objecten, naast bouw-, constructie- en doe-het-zelf-materialen. Deze combineert hij tot nieuwe, verrassende assemblages. Zijn constructies verwijzen nog altijd naar de oorspronkelijke functie van de materialen, terwijl ze tegelijkertijd kunsthistorische verbanden en sociologische commentaren aanbrengen. Zijn inspiratiebron vindt hij in vluchtige ontmoetingen en eigenzinnige ontdekkingen. Hij wil in zijn concepten vooral een kritische link leggen tussen de wereld van de kunst en de wereld buiten de kunst. Hij doet dit met een subtiele en vaak humoristische ondertoon. Subtiel in het feit dat hij veel zorg besteedt aan materiaalkeuze, presentatie en titels.

Door te kiezen voor Wambacq trachtte Objectif Exhibitions natuur en kunst te vereenzelvigen. Kunstvlaai was daarvoor het ideale platform en dus idealiter een perfecte omgeving om Wambacqs installaties tot bloei te laten komen. Maar waar juist kunst en natuur met elkaar een dialoog zouden moeten aangaan en waar de subtiele en humoristische noot van de kunstenaar tot zijn volle recht zou moeten komen, staat het kunstwerk als een bij elkaar geraapt hoopje, dat het niet op kan nemen tegen het groene geweld van het Amstelpark.

Freek Wambacq, THUNDER RUMBLING (2014) foto: Sietske Roorda