Werklust, energie en een verwachtingsvolle sfeer – het dwarrelde allemaal door de lucht tijdens de opening van een verbouwde Krabbedans in Eindhoven. Dat kwam niet zozeer door de interne herstructurering van het pand – dat was gewoon goed gedaan en voelde direct logisch. Het kwam door het soort tentoonstelling. Klasse Visch toont het werk van vijf studenten uit de klas van Henk Visch, die verbonden is aan de Kunstacademie Münster in Duitsland. ‘Dat is maar 200 kilometer van hier’, stelde Visch in zijn openingswoord. Toch is het een wereld van verschil om te studeren aan een Duitse of Nederlandse kunstacademie. Visch roemde de intensiteit van het samenwerken en gedegen bespreken van zowel proces als eindresultaat. Dat heet een klas. Visch opende, in nauwe samenwerking met de Krabbedans, een nieuwe reeks tentoonstellingen: ‘De kunstenaarskeuze’.
Vijf jonge talenten die de kracht van beeldpoëzie hebben omarmd. Soms tonen ze werk dat nauw verwant is met dat van hun leermeester, maar hun wilskracht en synergie voeren de boventoon. De Koreaanse Chung-Ki Park (1971) maakte een perfect ronde vaas van aardewerk met de prikkelende titel Wie bekommst du sie heraus?. De klassieke vaas met smalle hals roept de film Kaos van de gebroeders Taviani in herinnering, waarin zij eenzelfde soort raadsel probeerden op te lossen. Waar in de film daadwerkelijk een man gevangen zit in een reusachtige aardewerken pot, heeft de conceptueel werkende Chung-Ki Park genoeg aan louter de suggestie, door een klein filosofisch getint verhaal te vermelden bij zijn vaas. De fantasie slaat gauw genoeg op hol.
Ook zijn openingsperformance raakte die snaar. De kunstenaar stond spiernaakt en roerloos in een bundel Caravaggesk licht op een sokkel. Voor zijn onderbuik droeg hij iets wat misschien nog het meest leek op de forse staart van een leeuw, met een sierlijke pijpenkrul onderin van donkerblond haar. Heel af en toe tilde hij het faunachtige lid een klein stukje omhoog, wat de krul liet dansen. De concentratie en vanzelfsprekendheid waarmee Park daar stond, maakte vanzelf ruimte voor associaties. Het chiaroscuro op de naakte huid, het oeuvre van een kunstenaar als Arnold Böcklin dat altijd bevolkt werd door schepsels uit mythen en sagen, maar ook de intensiteit van zijn live performance borrelden omhoog.
Landgenote Youngran Kim (1978) koos voor een verfijnder statement. Ze bouwde een drumstel op uit maagdelijk wit papier. Het ding, niet het geluid schoof ze naar voren. Vol van verwachting, alsof het ultieme trommelgeluid alleen in de verbeelding kan klinken. Kim benaderde die gedachte ook andersom door in een film een tekening te laten ontstaan uit twee potloden die roffelen op een stuk papier. Een kleine ingreep die de werkelijkheid tegelijk verkent, maar ook oplost.
Opvallend is dat deze kunstenaars niet alleen visueel werken, maar ook het woord niet schuwen. Zo voegt de Duitse Isabelle von Schilcher (1983) in de brochure een tekst toe die leest als een brief, maar bestaat uit losse zinnen. Het voegt een extra laag toe aan haar zwart-wit collages, die ze Früh-stücken noemde. Von Schilcher viste met gevoel voor authenticiteit woorden en zinnen uit de krant, hoewel wankelend toch nog altijd een symbool voor de werkelijkheid, en bouwde de hare.
Ook Zhivko Dzhelyov (Bulgarije, 1985) graast verschillende bronnen af. Hij vindt ze met name in de westerse kunstgeschiedenis bij Van Gogh, Rembrandt en Mondriaan. Dzhelyov is vol van wat hij vindt en bevraagt. Doseren lijkt hem niet aan te staan; met viltstift, olieverf, plakplastic en objecten bouwt hij voorstellingen die klotsen over de rand. Hij vergoedt dat door te stellen dat het cruciaal is dat mensen stuiten op mythen, geschiedenis, wetenschap, folklore en etnografie zonder deze ten volle te begrijpen, maar weet zijn verlangen om gehoord en gezien te willen worden niet te verbloemen.
De Poolse Pawel Podolak (1978) vulde een grote wand met zijn werk, maar ook met lege plekken. Hij vermaalt afbeeldingen en bouwt ze weer op. Hij weet dat ook op een prachtige manier te doen in een verhaal in de brochure. Toveren met de leegte is hem vertrouwd, hoewel zijn tekeningen, doeken, diaprojecties en videofilms op zichzelf barstensvolle beelden zijn. Zijn werk doet een beetje denken aan dat van Benoît Hermans, maar met meer branie gebracht. Met maskers, foto’s en verhalen trekt Podolak je in zijn volstrekt eigen universum.
Klasse Visch is puur op intuïtie samengesteld, voert je mee in een aanstekelijke energie en houdt zich verre van dwingende curatorenfratsen. Dat doet de kunst recht, toont respect aan haar makers en schept ruimte.
KLASSE VISCH
t/m 6 april 2008
De Krabbedans
Clausplein 10, Eindhoven
www.krabbedans.nl